Neurotypy – czyli jak hormony wpływają na twój trening
Czy twój charakter ma wpływ na to jak powinieneś trenować, co jeść i jak się rozciągać?
Biorąc pod uwagę, że nasza osobowość jest po części zdeterminowany przez poziom neuroprzekaźników w naszym organizmie to okazuje się, że TAK!
W praktyce, pewnie każdy zauważył, że jedni uwielbiają Crossfit, szybkie samochody i steki a inni wolą mieć wszystko pod kontrolą, biegać maratony i zajadać batoniki. Christian Thibaudeau bazując na psychologicznym teście Bravermana, wyodrębnił 5 typów osobowości zależnych od bazowego jak i aktualnego poziomu neuroprzekaźników w organizmie. Dzięki nim możemy dowiedzieć się jak zmodyfikować swój trening, dietę i jak pracować z mobilnością by najlepiej nam służyła.
Jeśli chcesz się dowiedzieć jakim Typem jesteś Ty to wypełnij test Bravermana na https://www.muscle-zone.pl/test-bravermana i zapisz wyniki, zanim przeczytasz odpowiedzi.
Jak interpretować wyniki testu Bravermana?
Wyniki będą w punktach lub w procentach.
Pierwsza część określa naszą “Naturę” czyli naturalny poziom neuroprzekaźników dla naszego organizmu. Najpierw określamy “Naturę dominującą” (dominujący neuroprzekaźnik), który określa nasze naturalne predyspozycje/tendencje (jeśli takowe są, gdyż można jej nie mieć), towarzyszące nam prawdopodobnie przez całe życie.
Typowy wynik Natury dominującej to 70%+ (35+ punktów).
Jeśli w Naturze pojawiają się znaczące odchylenia (inne neuroprzekaźniki są 30%+ (15+ punktów poniżej) oznacza to jakiś problem, którego przyczyn należy szukać najprawdopodobniej u podstaw, na przykład w zaburzeniach genetycznych.
Druga część określa “Niedobory” (w każdym z neuroprzekaźników) pokazujące nam ich stan obecny. Odchylenia w tej sekcji są wynikiem działania różnych bodźców i czynników zewnętrznych..
Typowy wynik testu niedoboru 0-20% (0-5 punktów) drobny, 20-60% (6-15 punktów) umiarkowany, 60%+ (15+ punktów) poważny niedobór.
Prostą metodą zrozumienia neuroprzekaźników w mózgu jest analogia do samochodu. Porównajmy samochód i jego właściwości z mózgiem i jego wewnętrznymi funkcjami.
- Dopamina – Benzyna do samochodu, czyli moc do mózgu.
- Acetylocholina – Gaz dla samochodu, czyli prędkość mózgu.
- GABA – Hamulce do samochodu, czyli rytm mózgu.
- Serotonina – Alternator do samochodu, czyli ładowarka mózgu.
* Uwaga, w teście nie ma uwzględnionego poziomu Noradrenaliny! 🙁
Typ 1 – Poszukiwacz nowości (niska bazowa dopamina)
Niski poziom dopaminy a wysoki poziom serotoniny, powoduje chęć uzupełnienia brakującej dopaminy, czyli zrobienia czegoś co nakręci. Ten typ szybko się nudzi, mało interesuje go opinia innych i lubi współzawodniczyć. Sporty ekstremalne i kontaktowe są jak najbardziej dla niego. Na siłowni najlepiej czuje się w ruchach, które angażują mocno układ nerwowy, gdyż nakręcają go … a on potrafi się szybko po treningu zrelaksować.
Dobrze radzi sobie na diecie niskowęglowodanowej.
Ten typ dzieli się na:
Neurotyp 1A – Niska Dopamina i niska Acetylocholina
Neurotyp 1B – Niska Dopamina i wysoka Acetylocholina
Typ 2 – Zależny od nagrody (niska bazowa noradrenalina)
Niski poziom noradrenaliny, która odpowiada za poczucie własnej wartości i ogólnego dobrostanu. Typ ten stara się regularnie nagradzać, albo być nagradzanym przez innych, żeby odzyskiwać poczucie wartości. Ważne jest dla niego bycie szanowanym i cenionym.
Lubi sporty w których dobrze się wygląda, którymi można się afiszować lub zyskiwać dzięki nim prestiż. Np. sporty sylwetkowe, ale nie do momentu wyjścia na scenę, bo słabo radzi sobie z byciem ocenianym.
Potrafi trzymać się diety, żeby zadowolić trenera, ale ma tendencję do nagradzania się smacznymi posiłkami i zdarza się, że ma potem wyrzuty sumienia.
Neurotyp 2A – Niska Noradrenalina, wysoka Gaba
Neurotyp 2B – Niska Noradrenalina, niska GABA
Typ 3 – Unikający krzywdy (niska bazowa serotoniny)
Unika sytuacji generujących stres jak i krytyki bardziej niż inni. Najlepiej czuje się wśród rodziny lub w sytuacjach, które kontroluje. Uwielbia planować, jednak gdy pojawia się stres czy nagła zmiana planów odczuwa silny niepokój.
Woli robić to co już robi dobrze, niż szukać nowości. Wybiera dyscypliny przewidywalne i takie w których może swoim skupieniem i perfekcjonizmem doprowadzić technikę do mistrzostwa. Może pracować bardzo długo, ale tylko do momentu gdy nie przytłoczy go stres (wysoki kortyzol).
Potrzebuje węglowodanów, żeby zmniejszyć poziom kortyzolu, zazwyczaj przed treningiem, z każdym posiłkiem jak i przed snem.
Neurotyp 3 zazwyczaj nie lubi ryzyka, woli planować najlepiej długoterminowa periodyzacja / proste programowanie.
Suplementacja
Jeśli chcesz zrównoważyć poziom neuroprzekaźników, możesz również posłużyć się suplementacją:
*Tylko po angielsku 🙁
Podsumowanie
Czy to rzeczywiście poziom neurotransmiterów w naszym organizmie odpowiada za to wszystko … Nie wiem. Natomiast zastanowienie się nad swoimi preferencjami zamiast słuchania “dobrych rad”, może pomóc zarówno trenerom jak i trenującym w dobraniu czegoś co najbardziej im służy. Może też wyjaśnić, dlaczego niektóre metody treningowe działają na jedną osobę, a na inną zupełnie nie.
Nie zapominajmy jednak, że większość ludzi to mieszanka kilku neurotypów.
Źródła
Christian Thibaudeau
- T-Nation Nonstop Natural Gains: The Neuro Typing System“, von Christian Thibaudeau
- Thibarmy www.thibarmy.com
- Tailored Coaching Method https://tailoredcoachingmethod.com/neurotype/
- Mobilność dla Neurotypów https://thibarmy.com/mobility-for-the-neurotype/
- Podkasty Neurotyping Podcast with Christian Thibaudeau
- Braverman test https://www.bravermantest.net/
- PNF Patterns https://therax-project.weebly.com/proprioceptive-neuromuscular-facilitation.html